Kortizol insan vücudunda hayati rol oynayan bir hormondur. Böbreklerin üzerinde bulunan adrenal bezleriniz tarafından üretilen bu madde, metabolizmayı düzenler, iltihabı azaltır, hafıza formülasyonuna yardımcı olur ve stresi yönetir.
Acil veya korkutucu bir durumda adrenal bezler kan dolaşımına daha fazla kortizol salgılar, bir tehdit beklentisiyle kalp atış hızını ve kan basıncını artırır. Bu, sizi tehlikeden kaçınmaya (kaçmaya) veya tehlikeyle yüzleşmeye (mücadele etmeye) hazırlamak için bir şeylerin ters gittiğini algıladığında vücudun doğal ‘kaç ya da savaş’ tepkisidir.
Hayatta kalmak için oldukça önemli olan kortizolün varlığı değil fazlası tehlikelidir. Sisteminiz çok fazla kortizol ürettiğinde veya asla homeostaz durumuna geri dönmediğinde ve sizi sürekli, kronik bir stres durumunda bıraktığında ortaya çıkar. Aşırı kortizol kan dolaşımına girdiğinde hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınıza oldukça zararlı olabilir. Kortizol seviyelerinizin yüksek olup olmadığını nasıl anlayacağınızı ve ayrıca kortizolü doğal olarak düşürmek ve uzun vadeli stresi azaltmak için yararlı stratejilere ihtiyacını vardır.
Anormal kortizol seviyeleri idrar, kan ve tükürük testleriyle tespit edilebilir ve sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa rutin laboratuvar çalışması ve değerlendirme için doktoru ziyaret etmek isteyebilirsiniz. Yüksek kortizol sayısının göstergesi olabilecek bazı belirti ve semptomlar da vardır. Bölünmüş uyku, kas zayıflığı, kaygı, hafız bozukluğu ve konsantrasyon güçlüğü ve sık soğuk algınlığı gibi.
Sağlıklı miktarda kortizol vücudun düzgün çalışmasına yardımcı olabilir. İşte stres hormonu seviyenizi normale döndürmenize yardımcı olabilecek öneriler:
1- Yeterli uyku almak
Yeterli uyku almak, kortizolün uygun şekilde düzenlenmesi de dahil olmak üzere genel sağlık için hayati öneme sahiptir. Uyku yoksunluğunun, stresi yönetme ve düzenleme yeteneğimiz de dahil olmak üzere, hem kısa hem de uzun vadeli sağlık sonuçları olabilir.
2- Düzenli egzersiz yapmak
Düzenli egzersiz güçlü bir stres atıcıdır. Çoğu gün, ister hızlı yürüyüş, ister yoga, ister dans etmek olsun, 30 dakikalık orta yoğunlukta aktivite yapmayı hedefleyin. Egzersiz, stresi gidermenize ve uyku kalitenizi artırmanıza yardımcı olabilir ayrıca serotonin ve endorfin gibi kendinizi iyi hissettiren kimyasalların salınmasını da teşvik edebilir.
3- Gevşeme teknikleri uygulamak
Kortizol seviyelerini önemli ölçüde düşürmek ve genel sağlığı iyileştirmek için derin nefes egzersizleri veya ilerleyici kas gevşemesi gibi stres yönetimi tekniklerinde ustalaşın. Derin nefes alma , meditasyon, yoga ve sizi savaş ya da kaç modundan çıkarıp dinlenme ve sindirme moduna geçirerek stresi rahatlamaya yönlendiren uygulamalardır. Hatta kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı düşürmenize bile yardımcı olabilirler.
4- Strese sebep olan nedenleri tespit etmek
Fiziksel mi yoksa psikolojik mi, sizi neyin strese soktuğunu belirleyin. Stres etkeni kısa ömürlüdür. Bu acil duruma hazırlanmak için vücudumuzda meydana gelen diğer tüm değişikliklerle birlikte kortizol seviyeleri de başlangıç düzeyine dönecek.
5- Bir hobi ile uğraşmak
Hayattaki stresli faktörler üzerinde her zaman kontrol sahibi olamayacaksınız, ancak sizi sakinleştiren, sağlıklı bir şekilde dikkatinizi dağıtan ve ruh halinizi yükselten zevkli hobilerle düzenli olarak ilgilenmek, tepkilerinizi düzenlemenize ve stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
